Stosunki pomiędzy mężem i żoną

Biorąc pobożność za podstawę wyboru małżonka i budując małżeństwo na bazie jak najwcześniejszej decyzji o pomyślnym małżeństwie – Islam pozwala mieć nadzieję na szczęśliwy przebieg życia obu partnerów. Islam głęboko penetruje związek małżeński i nie ogranicza się tylko do określania właściwych postaw życiowych żon i mężów. Święty Koran i Sunna zawierają wiele poleceń nakazujących grzeczność i sprawiedliwe traktowanie żon przez ich mężów i opisujących wzajemną wyrozumiałość i miłość, sympatię i rozwagę, cierpliwość i dobrą wolę. Prorok (sallallahu alayhi wa salam) głosił, że najlepszym muzułmaninem jest ten, kto jest dobrym dla swojej rodziny, a największym błogosławieństwem i najpełniejszą radością życia jest dobra, pobożna i prawowierna żona.

Zawarcie małżeństwa tworzy nowe role życiowe dla męża i żony. Każda z nich posiada pewne prawa i obowiązki. Rola męża koncentruje się na moralnych zasadach i zobowiązaniach wobec Allaha, które nakazują traktowanie żon w sposób godny i cierpliwy. Święty Koran zaleca zatrzymywanie żon przy sobie w zgodzie z honorem, albo wyzwalanie ich więzi małżeńskiej bez czynienia krzywdy (2:229-239, 4:19).

Rola żony podsumowana jest wersecie świętej Księgi mówiącym, że kobiety mają swoje prawa tak jak i swoje obowiązki, lecz mężczyźni stoją o jeden stopień wyżej nad nimi (2:228). Stopień ten jest interpretowany przez uczonych ulemów islamu w kontekście innego wersetu, który mówi między innymi, że mężczyźni są zaufanymi, obrońcami i protektorami kobiet, ponieważ Allah uczynił jednych „wyższymi” i ponieważ mężczyźni „wydają pieniądze na ich utrzymanie” (4:34).Ten stopień wyższości może być identyfikowany z tym, co socjologia nazywa „instrumentalnym przywództwem (instrumental leadership) lub zewnętrznym autorytetem domu i rodziny, związanym z podziałem pracy i zróżnicowanie ról społecznych. Jednakże nie zakłada to kategorycznej dyskryminacji lub aroganckiej dominacji jednej płci nad drugą. (Kwestia „stopnia” jest często błędnie rozumiana zarówno przez licznych muzułmanów jak i przez prawie wszystkich niemuzułmanów. Naszą konkluzją jest, iż werset ten nie nazywa mężczyzn lepszymi lub gorszymi od kobiet. Musimy tu zwrócić uwagę na zakłamanie propagandy feministycznej i nieuczciwość argumentacji rzeczników tzw. „emancypacji kobiet„).

Na przestrzeni dziejów ludzkich kobieta nie wymyśliła, nie usprawniła i nie znalazła żadnego narzędzia pracy, nie sformułowała samodzielnie żadnego systemu filozoficznego, nie utworzyła państwa i nie stworzyła żadnego arcydzieła sztuki bez nadzoru i kierownictwa mężczyzny. I nic w tym złego, bio-społeczna rola kobiety jest inna. Mężczyzna też nie może być matką. Kobieca elokwencja związana jest z funkcjami macierzyństwa i edukacją małych dzieci. Jej umysłowość nie może być pod żadnym względem porównywana z męskim, twórczym i logicznym umysłem, stworzonym do dominacji, badań i walki o przetrwanie. Umysł kobiety jest rzeczywistością odtwórczą, naśladowniczą i pomocniczą w świecie zdominowanym przez siłę męskości. Umysł kobiety jest sferą uczuć. W ostatnich dekadach, w których kobiety otrzymały nieproporcjonalne do ich zdolności przywileje i gwarancje w dziedzinie edukacji i równej pracy, żadna kobieta nie wybiła się ponad poziom przeciętności zakreślony dla męskiej umysłowości. Współczesna kobieta tracąc swoją dawną wyraźnie określoną kobiecość, nie zwiększyła swych mocy intelektualnych. Nie znaczy to wcale, iż jest ona gorszą istotą.

Islam odrzuca zdecydowanie zarówno stanowisko feministycznej, fałszywej świadomości i „urawniłowki” jak i też dawne chrześcijańskie poglądy mizogynistyczne, traktujące kobietę jako szatańską siłę, medium zła i podludzką istotę pozbawioną duszy. W chrześcijańskiej cywilizacji kobiety przez długie wieki nie posiadały „duszy”. Kobieta Islamu zawsze była istotą w pełni uduchowioną, choć „nierówną” pod względem obowiązków i praw ze względu na oczywistość „stopnia” istniejącego pomiędzy mężczyzną i kobietą. (Przyp. tłum.)

Prawa żony czyli obowiązki męża

(…) Ponieważ św. Koran i Sunna Proroka (sallallahu alayhi wa salam) nakazuje taktowność wobec kobiet, obowiązkiem męża jest traktowanie żony zgodnie z dobrymi obyczajami. Konsekwencją tego Bożego nakazu jest odpowiedzialność męża za pełne utrzymanie żony. Obowiązek ten powinien spełnić on z radością, bez zarzutu i w sposób zapewniający sprawiedliwość.

Elementy utrzymania

Obowiązek utrzymania oraz obrony żony przez męża związany jest z jej niekwestionowanym prawem do zamieszkania, ubrania i wyżywienia, prawem do ogólnej opieki i dobrego samopoczucia. Pomieszczenie żony (turecki „haremlik”, perska „zanana”, przyp. tłum.) musi być adekwatne, zapewniające jej odpowiedni poziom prywatności, wygodę i niezależność w obrębie domu. Segregacja płciowa w Islamie (purda lub hidżab) ma na celu zapewnienie kobiecie muzułmańskiej maksymalnej prywatności i ochronę jej niewieściego wstydu (haya).

(Publicznym znakiem tej segregacji jest sposób ubierania się muzułmanki, odrębne pomieszczenia w środkach transportu, szkolnictwie, w miejscach pracy oraz zakaz bezpośredniego kontaktu fizycznego poza instytucją małżeństwa. Przyp. tłum.).

Nadrzędnym celem obowiązku utrzymywania żony jest opieka nad nią i stabilność małżeństwa. Mąż musi również dostarczać swojej żonie (lub żonom) żywność, ubrania i opiekę lekarską. Żony mają prawo do odpowiedniego ubrania, jedzenia i zaspokojenia swoich potrzeb seksualnych przez męża zgodnie ze swoimi rozsądnymi życzeniami i stylem życia. Prawa te powinny być egzekwowane bez ekstrawagancji i chciwości.

Prawa niematerialne

Materialne prawa żony nie wyczerpują jeszcze pojęcia jej bezpieczeństwa i zadowolenia życiowego. Żona posiada jeszcze inne prawa i przywileje moralnej natury, są one równie istotne jak prawa do materialnego zabezpieczenia . (…) Nie wolno ją traktować z niechęcią i szantażować zawieszeniem świadczonych i obowiązkowych usług małżeńskich. Istotą tej zasady jest zakaz wyrządzania krzywdy przez męża… Jeśli nie jest on w stanie pokochać ją i obdarzyć sympatią – żona ma prawo domagania się rozwodu, a mąż nie może przeszkodzić jej w nowym życiu.

1. Obowiązki żony; prawa męża.

Głównym obowiązkiem żony jako partnera w związku małżeńskim jest powiększenie sukcesu i szczęśliwości małżeństwa jako takiego. Żona powinna nie oszczędzić sił w osiągnięciu tego celu. Musi ona uprzyjemniać życie swego męża. Nie może ona go obrażać ani też ranić jego uczuć. Ten obowiązek ilustruje stanowisko św. Koranu opisujące prawowiernych jako ludzi modlący się w następujący sposób:

„Panie nasz! Obdarz nas żonami i potomstwem, które będą radością i ulgą dla naszych oczu oraz prowadź nas tak, abyśmy byli przykładnymi wiernymi”.

To jest podłoże, z którego wyrastają wszystkie obowiązki żony wobec swego męża, obrońcy. Aby spełnić owe podstawowe warunki, żona musi być bogobojna, wierna i pokorna, posłuszna i poddana. Bardziej szczegółowo mówiąc, nie wolno jej oszukiwać swego męża świadomym unikaniem rodzenia dzieci i odmową pomnażania jego nasienia. Nie wolno jej pod żadnym względem dopuścić do siebie jakiegokolwiek mężczyzny poza swoim mężem, któremu jest poddana. Oznacza to, iż nie wolno jej przyjmować i zapraszać obcych mężczyzn do domu swego męża i gdziekolwiek indziej – bez jego wiedzy i zezwolenia. Nie może ona przyjmować ich podarunków bez jego akceptacji. Celem tych rygorów i zakazów jest uniknięcie zazdrości, podejrzeń i plotek oraz utrzymanie integralności związku małżeńskiego. Zaufanie żony jest najlepszą własnością męża. Jeśli żona jest obdarzona zaufaniem swego męża w sprawach majątkowych, powinna ona gospodarzyć mądrze i oszczędnie. Nie powinna ona pożyczać lub też wydawać rzeczy i pieniędzy należących do jej męża bez jego zezwolenia. Ze względu na intymność więzi małżeńskich, żona powinna robić wszystko, aby być pożądaną przez męża, powinna być atrakcyjna, uległa i usłużna i tak samo powinien zachować się mąż wobec swojej żony.

Żona nie może siebie odmawiać mężowi, święty Koran mówi o nich jako o należących do siebie… Jeśli żona robi się złośliwie nieatrakcyjna lub lekceważy swoje obowiązki małżeńskie, mąż posiada prawo do rozwodu. Aby upewnić maksymalną samorealizację obojga małżonków, mężowi nie zezwala się na robienie czegokolwiek, co mogłoby przeszkodzić zadowoleniu swojej żony.