Ochrona nowych muzułmanów przed ekstremizmem i radykalizmem
Nourdeen Wildeman – Konwertyta, Holandia, 27.02.2015
Gdy ktoś przychodzi do meczetu lub centrum muzułmańskiego, aby wypowiedzieć Szahadę, radość naszego serca często manifestuje się poprzez łzy spływające z oczu. Gratulujemy temu nowemu członkowi naszej wspólnoty i składamy najlepsze życzenia: ‘‘niech Allah zawsze prowadzi Cię drogą prostą’’- słowa te są poprawnym rozumieniem i zastosowaniem w praktyce Islamu.
Kiedy wymawiamy te słowa, radość z samego faktu, że osoba ta pragnie podążać prostą drogą może w jakiś sposób sprawić, że zapomnimy o dużej odpowiedzialności pomocy i kierownictwa, jakie mamy w stosunku do tej osoby. I choć ostateczna odpowiedzialność za własne czyny spoczywa na danej osobie, to nie możemy wyrzekać się naszej odpowiedzialności do pomocy nowemu Muzułmaninowi w zapobieganiu, by nie popadł on w ekstremizm.
Co oznacza ekstremizm?
Obecnie termin ‘’ekstremizm’’ z teologicznej perspektywy może oznaczać wiele. Jeśli chodzi o wiarę, odrzucanie niektórych atrybutów Boga można zdefiniować jako ekstremizm. Także przypisywanie boskich cech Prorokowi Muhammadowi również można uznać za ekstremizm.
Podążanie drogą prosta często znaczy, by być zrównoważonym, umiarkowanym, nie dodawać ani nie negować tego, co jest uznane za potwierdzoną wiedzę w kwestii wiary. Ta równowaga powinna się odzwierciedlać także w czynach – na przykład nie należy dobrowolnie pościć każdego dnia zaniedbując przy tym podstawowe obowiązkowe uczynki.
Często, gdy mowa o ekstremizmie, temat jest powiązany z nieusprawiedliwionymi aktami przemocy, bez względu na to czy są one w imię Boga czy w imię jakiejkolwiek religii czy celu. Oczywiście chcemy zrobić wszystko, co w naszej mocy, aby powstrzymać kogokolwiek przed destruktywnym zachowaniem lub przyczynianiem się do takiego zachowania. Tym, co najbardziej wznieca do popełniania złych, nieusprawiedliwionych czynów są same nieusprawiedliwione czyny. Nic szybciej nie prowadzi ludzi do nieusprawiedliwionych czynów, niż widok niesprawiedliwości bez nadziei na poprawę. Jako, że nowa wspólnota muzułmańska żyje w czasie, gdy najokropniejsze widoki okrutnych czynów przeciwko naszym braciom i siostrom w wierze dochodzą do nas codziennie, wielu odpowiada gniewem i poczuciem bezradności. Choć to mogło by być zrozumiałe, nie oznacza to, że odpowiedź przemocą może być we wszystkich przypadkach usprawiedliwiona z punktu widzenia Islamu.
Kroki w zapobieganiu radykalizmowi
Przy omawianiu kroków, które powinny być podejmowane w kierunku zapobiegania radykalizacji, większość ludzi przytacza ważność rozprzestrzeniania pewnej, rzetelnej wiedzy wśród wspólnoty. Mają rację, lecz stwierdzenie to potrzebuje dalszej klaryfikacji.
Aby odnieść jakikolwiek skutek w zapobieganiu procesowi radykalizacji, musimy zwrócić uwagę na pewne ważne aspekty. Być może nie każdy ma chęć, by omawiać wszystkie te tematy i nie każdy imam może być odpowiedni, aby odnieść się do wszystkich tych zagadnień, jednak ogromnie ważne jest, aby każda wspólnota znalazła odpowiednią osobę i odpowiedni czas do omówienia tych zagadnień.
Z perspektywy Islamu takie osobiste cechy jak cierpliwość i prawość powinny stać się częścią codziennego życia. U ludzi, którym brakuje cierpliwości, by czekać na długoterminowe dające się podtrzymać efekty lub usprawiedliwione czyny, prawdopodobieństwo na podjęcie mniejszych i prowizorycznych rozwiązań poprzez bezpodstawne złe czyny, szczególnie wtedy, gdy walczą o coś dobrego (np. o zakończenie opresji) jest większe.
Islamska koncepcja na cierpliwość powinna być nauczana nie tylko w szerokich grupach i oparta na klasycznych źródłach , lecz także pośród mniejszych grup wraz z włączeniem współczesnych przykładów oraz metodologii na osobisty rozwój.
Pogadanki na temat dżihadu
Ponadto powinniśmy rozmawiać o dżihadzie, jego celach, zasadach i przepisach. Zasadniczo, gdy nie nauczamy tego, co jest uznawane za poprawną wiedzę, wówczas znajdzie się ktos inny kto zacznie nauczać czegoś innego. Jeśli liderzy naszych wspólnot i kaznodzieje ignorują ten temat, nie możemy winić członków naszej wspólnoty za szukanie odpowiedzi na swoje pytania gdzie indziej.
Jeżeli będziemy twierdzić, że osobisty dżihad nad własnymi słabościami ( dżihad an nafs) jest jedynym pojęciem dżihadu, lub jeśli nie będziemy potrafili wyjaśnić kiedy przemoc może być usprawiedliwiona (np. aby kogoś obronić), wówczas członkowie naszej wspólnoty mogą zacząć być zachęcani przez innych do popełniania złych czynów. Także, jeśli będziemy udawać, że wszystkie czyny dżihadu są z definicji nieusprawiedliwione oraz, że ci, którzy ryzykują swoje życie dla dobra naszej ummy są niedouczonymi złoczyńcami, wówczas nie możemy winić naszych słuchaczy za przejrzenie naszych fałszywych oświadczeń.
Samorealizacja i samospełnienie
Powinniśmy motywować każdego członka naszej wspólnoty i pomagać mu w procesie samorealizacji i rozwoju osobistym. Łatwiej jest komuś zostawić wszystko za sobą, gdy nie ma się wiele, dla czego żyć. Nie chodzi tu o rzeczy materialne (lub o zniewolenie się przez dunję).
Powinniśmy wspierać każdego w budowie życia, które ma mocne podstawy w Islamie, takiego, w którym wszyscy czcimy naszego Stwórcę i szukamy Jego akceptacji i zadowolenia do takiego stopnia, że nigdy nie bylibyśmy w stanie ryzykować utraty życia opartego na dobrym postępowaniu na rzecz niszczącej siły niesprawiedliwej przemocy lub ekstremizmu. Kiedy twoje czyny poprawnego postępowania przybliżają cię do raju dzień po dniu, wówczas będziesz mieć wiele do stracenia.
Wyzwanie jakim jest ekstremizm jest rozległe, złożone i trudne. Jednakże, jeśli naszym celem jest wkład w dobrobyt i pomyślność naszej wspólnoty oraz życie inspirowane naszym Prorokiem, który został opisany jako miłosierdzie dla całej ludzkości, musimy podejmować się tego tematu i adresować go do odbiorców. Tych kilka uwag nie rozwiąże całej kwestii i nie wszystko jest w zasięgu naszej kontroli, ale spostrzeżenia te określają pewne podstawowe zarysy, od których można zacząć.
Kto opiekuje się nowymi Muzułmanami?
Jak dotąd rada jest ogólna i nieskierowana specjalnie do nowych Muzułmanów. Jednak, jeśli spojrzymy na te kilka rad, będziemy musieli zrozumieć, że jedynym sposobem na efektywną pracę w tym zakresie jest bycie w dobrym, bliskim i osobistym kontakcie ze wszystkimi członkami naszej społeczności. Oznacza to, że musimy zrobić więcej dla tych, którzy nawracają się na Islam, jako że nie mieli wcześniej długiego kontaktu z meczetem ani z jego wspólnotą oraz nie mają muzułmańskiej rodziny, która się nimi opiekuje.
Musimy zaakceptować nowych członków naszej wspólnoty nie tylko poprzez zezwolenie im na odwiedzanie meczetów, ale także poprzez dawanie im zadań i odpowiedzialności, które zbliżą ich do innych członków wspólnoty.
Musimy rozpoznać, kiedy konwertyta nagle separuje się od głównej grupy i zaczyna się zastanawiać na własna rękę lub tylko w małej grupie rówieśników. Musimy również zaakceptować nowych Muzułmanów w naszej rodzinie – tak, oznacza to, że powinniśmy zezwalać im na poślubianie naszych synów i córek. Powinniśmy też ich poznać tak, jak znamy tych, którzy urodzili się i wychowali pośród naszej wspólnoty.
Musimy także zrozumieć życie konwertyty sprzed zaakceptowania Islamu. Ci, którzy byli aktywni jako publiczni mówcy lub organizatorzy, mają większą szansę, aby przyjąć na siebie podobne odpowiedzialności wśród naszej wspólnoty, jako że wiedzą jak to robić. Natomiast ci, którzy wywodzą się ze środowiska przemocy, którzy łamali prawo lub byli niesprawiedliwi w stosunku do innych- nawet, jeśli walczą o dobro, o bycie lepszym- mają większe prawdopodobieństwo na opuszczenie prostej drogi poprzez czyny powiązane z ich przeszłością.
Nie twierdzę, że możemy przewidzieć kto w jaki sposób się rozwinie, ale powinniśmy przynajmniej nauczyć się rozumieć czyjąś przeszłość w celu wsparcia go w kierunku lepszej przyszłości. Powinniśmy przyjąć do naszej wspólnoty każdego nowego Muzułmanina, ale nie powinniśmy być tak naiwni, by myśleć, że przeszłość danej osoby nie ma w ogóle żadnego wpływu na jej przyszłość.
Niech Allah podtrzymuje nas w byciu nieugiętymi na prostej drodze i pomoże nam wspierać siebie nawzajem.
Niech Allah przebaczy nam wszystkie nasze błędy i wady, gdy staramy się wzywać do tego, co sprawiedliwe i gdy staramy się otwarcie występować przeciwko temu, co niesprawiedliwe.
Tłumaczenie: Siostra Renata
